Σ.Α.Τ.Ε.Α.: "Στηρίζουμε τον αγώνα των γονέων για ποιοτική εκπαίδευση όλων των παιδιών"

 Σύλλογος Αποφοίτων Τμημάτων Ειδικής Αγωγής(Σ.Α.Τ.Ε.Α.)

 Στηρίζουμε τον αγώνα των γονέων για ποιοτική εκπαίδευση όλων των παιδιών

Οι αλλαγές στον κανονισμό του ΕΟΠΥΥ για τον τρόπο χορήγησης των θεραπειών Ειδικής Αγωγής έχουν δημιουργήσει έντονο προβληματισμό στις οικογένειες των ατόμων με αναπηρίες ή/ και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες τόσο ως προς τη διαδικασία καθεαυτή και το οικονομικό σκέλος της όσο και για τον ποιοτικό αντίκτυπο της παροχής (ή μη) αυτών των υπηρεσιών στην ουσιαστική θεραπευτική υποστήριξη των ατόμων που το δικαιούνται στο πλαίσιο των δικαιωμάτων τους για δωρεάν, δημόσια υγεία. Οι περικοπές στις δαπάνες στην υγεία και ειδικότερα στον τομέα της Ειδικής Αγωγής, σε συνδυασμό με την επικρατούσα κατάσταση στην εκπαίδευση των ατόμων με αναπηρία ή/ και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (π.χ. μερική Παράλληλη Στήριξη και μη κάλυψη όλων των αιτημάτων, αλλαγή και καθυστέρηση σε τρόπο διάγνωσης και εκπαιδευτικής αξιολόγησης), πλήττουν σημαντικά τα ανθρώπινα δικαιώματα μαθητών και οικογενειών.

Οι αναπτυξιακές επιστήμες με τις αναφορές στα αναπτυξιακά στάδια του ατόμου, στην πλαστικότητα του εγκεφάλου και στον συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων κ. λπ. συνηγορούν στην ανάγκη έγκαιρης παρέμβασης, σε πολύπλευρη και διεπιστημονική θεραπευτική και εκπαιδευτική παρέμβαση, προκειμένου κάθε παιδί να εξελιχθεί σύμφωνα με τον ρυθμό του και τις εξατομικευμένες ανάγκες του. Οι ειδικές θεραπείες (π.χ. εργοθεραπεία, λογοθεραπεία, ειδική διαπαιδαγώγηση, συνεδρίες με ψυχολόγο) και η φοίτηση στο κατάλληλο σχολικό πλαίσιο (σχολείο γενικής εκπαίδευσης ή ειδικό σχολείο) με το σωστά εκπαιδευμένο εκπαιδευτικό προσωπικό και την επαρκή υλικοτεχνική υποδομή αλληλοσυμπληρώνουν και ενισχύουν εκατέρωθεν τα συνολικά αποτελέσματα της θεραπευτικής και εκπαιδευτικής παρέμβασης και υποστήριξης προς όφελος των παιδιών σε επίπεδο σωματικής, γνωστικής και κοινωνικής ανάπτυξης. Επίσης, η αναπηρία, όπως υποστηρίζει επίσημα και το Αναπηρικό Κίνημα, ως πολιτικο-κοινωνικό φαινόμενο διαθέτει πολλές εκφάνσεις και διαχέεται σε όλους τους τομείς της ζωής. Αυτό σημαίνει ότι σε επίπεδο ανθρώπινων δικαιωμάτων η κοινωνική πολιτική που εφαρμόζει ένα κράτος πρέπει να αντικατοπτρίζεται ταυτόχρονα σε όλους τους τομείς της ζωής, όπως η υγεία και η παιδεία, καθώς αυτοί είναι αλληλένδετοι. Επομένως, γίνεται εύκολα αντιληπτό πως οι θεραπείες των παιδιών έχουν άρρηκτη σχέση με τη σχολική τους ζωή και την περαιτέρω εν γένει εξέλιξή τους.

Η συνθετική και διεπιστημονική προσέγγιση και παρέμβαση/ υποστήριξη μέσα από τις υπηρεσίες υγείας και της δημόσιας εκπαίδευσης των παιδιών πρέπει να αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμά τους και να καταβάλλονται οι απαραίτητες ενέργειες από την Πολιτεία για άρση όλων των πιθανών εμποδίων. Ωστόσο, η πραγματικότητα, όπως αυτή αποτυπώνεται σε νομοθεσίες και πολιτικές αποφάσεις, πλήττει αυτό το δικαίωμα και σε επίπεδο πράξης αυτό μεταφράζεται ως εξής: οικονομική επιβάρυνση των οικογενειών που αναγκάζονται να καταφεύγουν σε ιδιώτες έναντι ενίοτε αδρής αμοιβής για την παροχή υπηρεσιών, αλλαγές σε ατομικό και οικογενειακό προγραμματισμό, κλίμα άγχους και ανασφάλειας για τον αρνητικό αντίκτυπο τόσο σε εξέλιξη παιδιών όσο και σε ποιότητα ζωής οικογένειας σε επίπεδο οικοσυστημικής προσέγγισης κ.ά.

Η Πολιτεία, κάτω και από την πίεση και κινητοποίηση και των άμεσα εμπλεκόμενων ατόμων, οφείλει να αναλάβει τις ευθύνες της και να προβεί στις απαραίτητες ενέργειες και να αλλάξει την κατάσταση που επικρατεί σε υγεία και εκπαίδευση. Πιο συγκεκριμένα,

α) στην εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρίες ή/ και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες:
ελλιπής στελέχωση των σχολικών δομών Γενικής Εκπαίδευσης και Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης: η Παράλληλη Στήριξη χορηγείται σε δόσεις ανά πόσους μαθητές με μοίρασμα εκπαιδευτικού ακόμη και σε διαφορετικά σχολεία, τα περισσότερα ειδικά σχολεία και τα τμήματα ένταξης δε διαθέτουν μόνιμο εκπαιδευτικό προσωπικό
ελλιπείς σχολικές εγκαταστάσεις από άποψη υλικοτεχνικής υποδομής και προβλήματα σε θέματα πρόσβασης και προσβασιμότητας στο σχολείο και στα αναλυτικά προγράμματα και σχολικά εγχειρίδια από όλους τους μαθητές χωρίς εξαιρέσεις
απουσία σταθερής δημόσιας και δωρεάν δομής/ φορέα του Υπουργείο Παιδείας για τις ανάγκες επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών όλων των βαθμίδων και ειδικοτήτων σε θέματα που να αφορούν στο ευρύ φάσμα ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών (λ.χ. διαφοροποιημένη διδασκαλία, εξειδικευμένες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις). Είναι χαρακτηριστικό ότι τα τελευταία χρόνια -λόγω και του διαρκώς αυξανόμενου ειδικού μαθητικού πληθυσμού- εργάζονται σε Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση (ΕΑΕ) εκπαιδευτικοί χωρίς καμία γνώση ή/ και πρότερη προϋπηρεσία σε αυτή -ελλείψει εκπαιδευτικών ΕΑΕ- και χωρίς να τους παρέχεται έγκαιρα και επαρκώς από το υπουργείο Παιδείας η κατάλληλη επιμόρφωση.
αλλαγή σε διαδικασίες διάγνωσης – εκπαιδευτικής αξιολόγησης των μαθητών με αναπηρίες ή/ και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες λόγω νέου νόμου 4547/2018 (κατάργηση των ΚΕΔΔΥ και λειτουργία των ΚΕΣΥ). Δεδομένης της διαχρονικης υποστελέχωσης των ΚΕΣΥ με το απαραίτητο μόνιμο, διεπιστημονικό προσωπικό και σε συνδυασμό με τα προβλήματα στην υλικοτεχνική υποδομή τους καθώς και το νέο, διευρυμένο φάσμα αρμοδιοτήτων τους, η διαδικασία άμεσης παραπομπής σε αυτά αφενός θα επιφέρει σημαντική καθυστέρηση στην έκδοση της γνωμάτευσης, αφετέρου προσπαθεί να μεταθέσει την ευθύνη αξιολόγησης και παρέμβασης στη σχολική μονάδα, χωρίς να διασφαλίζει την παρουσία σταθερού διεπιστημονικού προσωπικού σε αυτή (εκπαιδευτικός ειδικής αγωγής, κοινωνικός λειτουργός και σχολικός ψυχολόγος).

β) στην υγεία:
Κατακόρυφη μείωση των δαπανών στις θεραπείες Ειδικής Αγωγής κατά 40% απουσία σχετικής μελέτης που να αφορά σε καταγραφή των πραγματικών αναγκών του συγκεκριμένου πληθυσμού και των αντίστοιχων παροχών υγείας.
Στο παράρτημα του ΕΚΠΥ και στο πόρισμα της αρμόδιας επιτροπής του Υπουργείου Παιδείας για την Ειδική Αγωγή, η ειδική διαπαιδαγώγηση και ο ειδικός παιδαγωγός προβλέπονται ως όρος παροχής ειδικών θεραπειών και επαγγελματική ειδικότητα του συστήματος υγείας αντίστοιχα, ωστόσο το παράδοξο είναι ότι: α) η ειδική διαπαιδαγώγηση αφενός απουσιάζει ρητώς από τις παροχές υγείας σε αυτόν, ενώ προβλέπεται ως πρώτιστη παροχή σε συγκεκριμένους κωδικούς αναπηριών ή ειδικων αναγκών, β) η ειδικότητα του ειδικού παιδαγωγού δεν ταυτίζεται πλήρως με τις βασικές σπουδές του επαγγελματία που παρέχει την ειδική διαπαιδαγώγηση (πτυχίο παιδαγωγού), αλλά αποδίδεται σε άλλες ειδικότητες με διαφορετικό αντικείμενο σπουδών. Αυτό θέτει επιπλέον ερωτήματα για την ποιότητα των απαραίτητων θεραπειών Ειδικής Αγωγής.
Απουσιάζουν από το παράρτημα του ΕΚΠΥ βασικές κατηγορίες ειδικών αναγκών, όπως οι ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, γεγονός που είχε επισημανθεί πολλές φορές από την εκπρόσωπο του επίσημου φορέα της συγκεκριμένης ομάδας ατόμων στην αρμόδια επιτροπή του Υπουργείο Υγείας.
Τίθενται χρονοδιαγράμματα από τον ΕΟΠΥΥ, χωρίς ωστόσο να είναι ήδη διαμορφωμένο και έτοιμο το νέο ηλεκτρονικό σύστημα συνταγογράφησης σύμφωνα και με το παράρτημα του νέου ΕΚΠΥ.
Τεράστιες καθυστερήσεις στην έκδοση των γνωματεύσεων και στην επακόλουθη εγκαιρη υποστήριξη των παιδιών μέσω των θεραπευτικών παρεμβάσεων.
Αξίζει να επισημανθεί ότι ως ΣΑΤΕΑ για τα ζητήματα των θεραπειών Ειδικής Αγωγής έχουμε επανειλημμένα προβεί σε διάφορες ενέργειες, όπως:
-αιτήματα συναντήσεων με αρμόδιους φορείς (27/11/2016, αρ. πρωτ. 31, 24/1/2017, αρ. πρωτ. 36,10/5/2018 – αρ. πρωτ. 76)
-έγγραφα ερωτήματα/ επιστολές (23/1/2017, αρ. πρωτ. 35, 11/8/2017, αρ. πρωτ. 60)
-υποβολή υπομνημάτων προς ΕΟΠΥΥ ή/ και προς Υπουργείο Υγείας (9/2/2017 – αρ. πρωτ. 39, 21/4/2017 – αρ. πρωτ. 50, 17/5/2018 – αρ. πρωτ. 79).

Ωστόσο, δεν έχουμε λάβει απάντηση από καμία αρμόδια υπηρεσία.

Στηρίζουμε τον αγώνα των γονέων για τη διεκδίκηση:
-Ποιοτικής εκπαίδευσης για όλα τα παιδιά με αναπηρία ή /και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες με πλήρη στελέχωση των δομών ΕΑΕ σε υλικοτεχνικές υποδομές και ανθρώπινο δυναμικό.
-Δημιουργίας δομών έγκαιρης υποστήριξης και παρέμβασης.
-Αύξησης των δαπανών για τη στήριξη των δομών της παιδείας και της υγείας.