"Η αναδόμηση της παιδείας"...του Χρήστου Πιλάλη

Η αναδόμηση της παιδείας

 του Χρήστου Πιλάλη
μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ

(Αναδημοσίευση από την εφημερίδα ΄΄Το Ποντίκι΄΄

Η πολιτική ηγεσία τoυ ΣΥΡΙΖΑ στο Υπουργείο Πολιτισμού, Παιδείας και Θρησκευμάτων, κατά την εξάμηνη θητεία της, προσπάθησε και πέτυχε σε ένα σημαντικό βαθμό να άρει τα εμπόδια που είχαν ορθώσει οι προηγούμενες κυβερνήσεις και που στηρίζονταν σε ένα καλά εδραιωμένο πλέγμα νόμων, διατάξεων και παγιωμένων λειτουργιών.
Ήταν ένα πλέγμα που παρεμπόδιζε συστηματικά σχεδόν όλες τις προσπάθειες που οι υπουργοί έκαναν για την εκλογίκευση της διοίκησης και την αφιέρωσή τους στο εξαιρετικά σημαντικό έργο της αναδόμησης της δημόσιας και δωρεάν παιδείας.
Η άρση των εμποδίων έγινε προσπάθεια να επιτευχθεί με νομοθετικές πρωτοβουλίες (τρία νομοσχέδια εκ των οποίων τα δύο είναι ήδη νόμοι του κράτους, ενώ το τρίτο βρίσκεται στα πρόθυρα της Επιτροπής Μορφωτικών Υποθέσεων της Βουλής), με υπουργικές αποφάσεις, με πληθώρα διοικητικών πράξεων, με πολλές συναντήσεις και συνεργασίες και σε πολλά επίπεδα, με επιτόπου επισκέψεις και την υποδοχή πλήθους δραστηριοτήτων στο εσωτερικό του Υπουργείου. Το επόμενο στάδιο που θα συνεχιστεί μετά τις 21 Σεπτέμβρη, θα είναι οι αναγκαίες μεταρρυθμίσεις μακράς πνοής.
Ειδικότερα στο ευρύ πεδίο της παιδείας, ο σκοπός του ΣΥΡΙΖΑ είναι να υλοποιήσει μια μεγάλη δημοκρατική ριζοσπαστική μεταρρύθμιση σε όλες της τις βαθμίδες, από την προσχολική αγωγή μέχρι και τις μεταπτυχιακές σπουδές. Η μεταρρύθμιση θα συνίσταται στις αναγκαίες μεγάλες τομές που θα συγκροτούν τον αντίποδα του στρατηγικού ορίζοντα του νεοφιλελευθερισμού.
Τι έκανε ο ΣΥΡΙΖΑ
Ο ΣΥΡΙΖΑ αγωνίζεται για ένα σύστημα δημόσιας, δωρεάν, δημοκρατικής και αναβαθμισμένης παιδείας, γι΄αυτό αυτό ανέλαβε μια σειρά από πρωτοβουλίες: Στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια εκπαίδευση κατήργησε τόσο την Τράπεζα θεμάτων, όσο και τις πανελλαδικές εξετάσεις της Α΄ και Β΄ Λυκείου. Καταργήθηκε ο υπολογισμός της βαθμολογίας όλων των τάξεων του Λυκείου στο σύστημα πρόσβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση. Μειώθηκε έτσι αισθητά το εξεταστικό φορτίο των μαθητών, ανακουφίστηκαν οικονομικά οι οικογένειές τους και αποσυνδέθηκαν οι εξετάσεις εισαγωγής σε ΑΕΙ από τις εξετάσεις για την απόκτηση απολυτηρίου Λυκείου. Παράλληλα άλλαξε το σύστημα των πανελλαδικών εξετάσεων με μείωση των εξεταζομένων μαθημάτων, με δυνατότητα επικοινωνίας των επιστημονικών πεδίων μεταξύ τους και με διεύρυνση των επιλογών των υποψηφίων για την πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Καταργήθηκε η αντιεπιστημονική ενοποίηση πρότυπων και πειραματικών σχολείων και αποδόθηκε στο καθένα ο διακριτός του ρόλος. Στα πειραματικά καταργήθηκαν οι εξετάσεις εισαγωγής, οπότε διασφαλίζεται με κλήρωση το τυχαίο δείγμα μαθητών που είναι απαραίτητο προκειμένου να επιτελέσουν το ρόλο τους: να εφαρμόζουν πιλοτικά προγράμματα, από τα πορίσματα των οποίων να μπορεί να επωφεληθεί συνολικά ο μαθητικός πληθυσμός της χώρας. Από τα πρώτα μέτρα ήταν και αυτά για την εμπέδωση κλίματος δημοκρατίας στα σχολεία. Διατηρήθηκαν τα αντικειμενικά κριτήρια αλλά αντικαταστάθηκε η αδιαφανής «συνέντευξη» στην διαδικασία εκλογής διευθυντών σχολικών μονάδων, με την ψήφο του Συλλόγου διδασκόντων. Καταργήθηκε η αυτοδίκαιη αργία των εκπαιδευτικών και η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για διώξεις μαθητών σε περιπτώσεις καταλήψεων, ενώ πάγωσε το νομοθετικό πλαίσιο της τιμωρητικής αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.
Επανασυστάθηκαν οι τομείς και ειδικότητες στην τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση που είχαν καταργηθεί το 2013 (πλήττονταν 20.000 μαθητές κάθε σχολική χρονιά) και όλοι οι εκπαιδευτικοί που είχαν τεθεί σε διαθεσιμότητα επαναπροσλήφθηκαν στα ΕΠΑΛ. Δρομολογήθηκαν τομές στο ζήτημα των μετεγγραφών των φοιτητών. Επίσης ρυθμίστηκαν θέματα σπουδών με κατάργηση του μέτρου της διαγραφής των φοιτητών και αντιμετωπίστηκαν παθογένειες στον τομέα των συγγραμμάτων και ετοιμάστηκε σχέδιο μείωσης του κόστους τους.
Μετά τις 20 Σεπτέμβρη
Με την εμπειρία και γνώση που απέκτησε και μέσα από τον αναγκαίο διάλογο με το σύνολο των εμπλεκομένων φορέων, ο ΣΥΡΙΖΑ θα συνεχίσει τη δημοκρατική μεταρρύθμιση όλων των βαθμίδων της εκπαίδευσης με στόχο την ισότητα σε ό,τι αφορά την πρόσβαση στην παιδεία, την ελευθερία στην έκφραση, στη σκέψη, στην έρευνα.
Για το σκοπό αυτό προγραμματίζουμε μια σειρά από τομές με πρώτη άμεση δέσμευση την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου το οποίο είχαμε θέσει σε δημόσια διαβούλευση και είναι στη Βουλή προς ψήφιση. Οι τομές αυτές περιλαμβάνουν μεταξύ πολλών άλλων:
Προσχολική Αγωγή - Πρωτοβάθμια - Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση
• Αναθεώρηση του θεσμικού πλαισίου της προσχολικής αγωγής και αναβάθμιση του Λυκείου ως αυτόνομης εκπαιδευτικής βαθμίδας.
• Συνολική αναδιάρθρωση του σχολικού προγράμματος, δημιουργία νέων προγραμμάτων και βιβλίων.
• Μείωση του χρόνου των εξετάσεων στο Γυμνάσιο προς όφελος του διδακτικού χρόνου.
• Κρατικό πιστοποιητικό γλωσσομάθειας σε δύο ξένες γλώσσες και κρατικό πιστοποιητικό πληροφορικής.
• Πιλοτική θεσμοθέτηση μιας κατεύθυνσης στο Λύκειο σχετικής με τις τέχνες και πιλοτική θεσμοθέτηση αθλητικών σχολείων.
• Σταδιακή εφαρμογή της δυνατότητας για ελεύθερη πρόσβαση στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.
• Επαναφορά και αναβάθμιση της ενισχυτικής διδασκαλίας και της πρόσθετης διδακτικής στήριξης, εφαρμογή προγραμμάτων παράλληλης στήριξης των παιδιών με μαθησιακές και άλλες δυσκολίες.
• Ένα τουλάχιστον ειδικό σχολείο ανά διεύθυνση εκπαίδευσης και εξατομικευμένα εκπαιδευτικά προγράμματα σε Τμήματα Ένταξης σε κάθε σχολείο.
• Διαρκής επιμόρφωση των εκπαιδευτικών και επαναφορά της εποπτείας των εργασιακών σχέσεων των ιδιωτικών εκπαιδευτικών στο Υπουργείο Παιδείας.
• Θεσμοθέτηση νέου συστήματος μονίμων διορισμών στο πολυνομοσχέδιο του Υπ. Παιδείας, το οποίο βρίσκεται ήδη κατατεθειμένο στη Βουλή και περιλαμβάνει την κατάργηση των νόμων για την τιμωρητική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και θεσμοθετεί νέο εναλλακτικό τρόπο αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου μέσα από τις συλλογικές δομές των συλλόγων των διδασκόντων. Σε αυτό επιλύονται εργασιακά ζητήματα που απασχολούν μόνιμους και αναπληρωτές εκπαιδευτικούς.
Τεχνική – επαγγελματική εκπαίδευση
• Θεσμοθέτηση της μεταλυκειακής τεχνικής-επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης και κατάργηση των ΣΕΚ με ένταξη των προγραμμάτων τους στις δομές των ΙΕΚ. Ενίσχυση της λειτουργίας των ΕΠΑΛ.
• Δημιουργία ενός δημόσιου ενιαίου συστήματος επαγγελματικής κατάρτισης και ενίσχυση του θεσμού των Κέντρων Δια Βίου Μάθησης.
Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
• Στο πολυνομοσχέδιο προβλέπεται η κατάργηση των Συμβουλίων Ιδρύματος στα Α.Ε.Ι., η δημοκρατική λειτουργία των συλλογικών οργάνων με συμμετοχή όλων των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας, η αποκατάσταση των Τμημάτων και των Τομέων ως κυττάρων της ακαδημαϊκής ζωής. Επίσης η θεσμοθέτηση διευρυμένων και διαφανών εκλεκτορικών σωμάτων για την εκλογή μελών ΔΕΠ στα Α.Ε.Ι., η επαναφορά του ακαδημαϊκού ασύλου, κ.α.
• Συγκρότηση ενός Ενιαίου Χώρου Δημόσιας Ανώτατης Εκπαίδευσης και Έρευνας και νέος Νόμος Πλαίσιο.
• Άμεση αξιοποίηση των νέων επιστημόνων στην εκπαιδευτική και ερευνητική δραστηριότητα των Α.Ε.Ι.
• Αναδιαμόρφωση των πανεπιστημιακών σπουδών, άρση του εξετασιοκεντρικού προσανατολισμού.
• Μείωση του κόστους στο σύστημα διανομής συγγραμμάτων και ανασυγκρότηση της φοιτητικής μέριμνας.