Δελτίο Τύπου Σ.Α.Τ.Ε.Α.: “Φάσκει και αντιφάσκει ο Υπουργός Παιδείας”

Δελτίο τύπου ΣΑΤΕΑ -16/07/2017- “Φάσκει και αντιφάσκει ο Υπουργός Παιδείας”

Σε συνέδριο που διεξήχθη στην Κοζάνη ο υπουργός Παιδείας προέβη στις ακόλουθες δηλώσεις:
“…υπάρχει ένα τεράστιο πρόβλημα με τα πτυχία που δίνονται για την Ειδική Αγωγή. Υπάρχουν δυο τμήματα στην Ελλάδα, το ένα είναι το Ειδικής Αγωγής και το άλλο είναι μια κατεύθυνση στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Θα ήθελα σας παρακαλώ να δείτε τα προγράμματα σπουδών κυρίως του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, εξαιρετικά προβληματικά”.

Εκ νέου αμφισβήτηση των πτυχίων ΕΑΕ από δημόσια πανεπιστήμια;
Θα θέλαμε να ρωτήσουμε και πάλι τον υπουργό ποιο είναι το “τεράστιο πρόβλημα” που έχουν τα πτυχία των δύο δημόσιων, τετραετούς φοίτησης τμημάτων ΕΑΕ, όταν ο ίδιος σε διορθωτικές δηλώσεις με επίσημο Δελτίο Τύπου από το ΥΠΠΕΘ στις 10-04-2017 (http://www.minedu.gov.gr/eidiseis/27653-10-04-17-synantisi-tou-ypourgoy-paideias-k-gavroglou-me-to-proedreio-tis-synodou-ton-paidagogikon-tmimaton-gia-tin-eidiki-agogi) ανασκεύασε τα όσα είχε δηλώσει ενώπιον φοιτητών και αποφοίτων (http://www.satea.gr/2017/04/%ce%bf-%ce%ba-%ce%b3%ce%b1%ce%b2%cf%81%ce%bf%ce%b3%ce%bb%ce%bf%cf%85-%ce%b3%ce%b9%ce%b1-%cf%84%ce%bf-%ce%b2%ce%b1%cf%83%ce%b9%ce%ba%ce%bf-%cf%80%cf%84%cf%85%cf%87%ce%b9%ce%bf-%ce%b2%ce%b9%ce%bd/) σχετικά με την ποιότητα των προγραμμάτων σπουδών και των διδασκόντων καθηγητών των Πανεπιστημιακών Τμημάτων Ειδικής Αγωγής.
Ο ίδιος επικαλείται την εξωτερική αξιολόγηση της ΑΔΙΠ των δύο τμημάτων. Θα θέλαμε να επισημανθούν επακριβώς τα προβληματικά σημεία που κατά τον ίδιο έχουν εντοπιστεί (προφανώς ο ίδιος δεν τις έχει μελετήσει με τη δέουσα προσοχή, παρά το ότι τις επικαλείται…). Οι αξιολογήσεις των δύο τμημάτων είναι δημόσια αναρτημένες και ο οποιοσδήποτε μπορεί να τις διαβάσει και να αντιληφθεί ότι δεν προκύπτει “τεράστιο πρόβλημα” ως προς το περιεχόμενο σπουδών (για το ΠΤΕΑ http://www.sed.uth.gr/images/evaluation/final%20report_dept%20of%20special%20education_university%20of%20thessaly.pdf
και για το ΕΚΠ http://modip.uom.gr/index.php/ektheseis/eksoteriki).
Από ποια σημεία της ΑΔΙΠ προκύπτει ότι το πρόγραμμα του ΕΚΠ χαρακτηρίζεται ως “εξαιρετικά προβληματικό”; Σε αυτό το σημείο θα θέλαμε να επισημάνουμε πως από πλευράς μας θεωρούμε προβληματική τη μέχρι τώρα αντιμετώπιση των αποφοίτων του τμήματος ΕΚΠ, οι οποίοι εδώ και ενάμιση έτος βρίσκονται σε ανασφάλεια σχετικά με το θέμα της παιδαγωγικής επάρκειας του τμήματος. Παρά τις διαβεβαιώσεις για την άμεση επίλυσή του από πλευράς ΥΠΠΕΘ μέσω και του προϊσταμένου της Διεύθυνσης Ειδικής Αγωγής, αυτό εξακολουθεί να παραμένει μετέωρο και να χρησιμοποιείται ως επιχείρημα από πλευράς ΥΠΠΕΘ για το πώς υποτίθεται ότι πρέπει να εκπαιδεύεται ο εκπαιδευτικός ΕΑΕ. Επίσης, από πότε θεωρείται αρνητική η ύπαρξη κατεύθυνσης σε ένα τμήμα, σε μια σχολή; Σύμφωνα με αυτό το σκεπτικό του Υπουργού να υποθέσουμε ότι κακώς υπάρχουν οι κατευθύνσεις στα τμήματα ΦΠΨ, στα τμήματα Ιστορίας και Αρχαιολογίας  ή στα τμήματα Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων. Ίσως το 80% των μαθημάτων του οδηγού σπουδών του ΕΚΠ, που αποτελείται από παιδαγωγικά μαθήματα, δεν είναι αρκετό για το ΥΠΠΕΘ.
Οι όποιες προτάσεις βελτίωσης εμπεριέχονται στις ΑΔΙΠ δεν αφορούν σε ριζικές αλλαγές. Εξάλλου, όλες οι εξωτερικές αξιολογήσεις και των υπόλοιπων πανεπιστημιακών τμημάτων περιλαμβάνουν προτάσεις αλλαγών για τη βελτίωση λειτουργίας τους. Ο σκοπός των αξιολογήσεων υποτίθεται πως είναι να κατατίθενται βελτιωτικές προτάσεις προς όφελος των πανεπιστημιακών τμημάτων και όχι να λειτουργούν τιμωρητικά ή να χρησιμοποιούνται ως άλλοθι για να δικαιολογούνται οι εκάστοτε πολιτικές επιλογές που δεν σχετίζονται άμεσα με το βασικό ζήτημα, δηλαδή τη βελτίωση της παρεχόμενης δημόσιας, πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Για μια ακόμη φορά επισημαίνεται ότι το ίδιο το ΥΠΠΕΘ είναι υπεύθυνο να εγκρίνει τόσο την ίδρυση- λειτουργία όσο και τον οδηγό σπουδών του εκάστοτε πανεπιστημιακού τμήματος. Επομένως, αν όντως υπάρχει “τεράστιο πρόβλημα”, τότε το ίδιο το ΥΠΠΕΘ καλείται να έρθει σε επαφή με τους καθ’ ύλην αρμόδιους (τη διοίκηση των πανεπιστημίων) και να θέσει επί τάπητος το ζήτημα, ώστε να μην εμπαίζονται καθηγητές, απόφοιτοι, φοιτητές και γονείς.
Τέλος, οι αξιολογήσεις διενεργήθηκαν το 2013 και μόλις φέτος εντοπίστηκε το “τεράστιο πρόβλημα” από πλευράς ΥΠΠΕΘ, ενώ παράλληλα συμπίπτει με την αλλαγή εν γένει του τρόπου πρόσληψης των αναπληρωτών. Με αυτόν τον τρόπο θεωρεί παιδαγωγικά σωστό το ΥΠΠΕΘ να διαχειριστεί το “πρόβλημα” που εντοπίζει σε επίπεδο προγράμματος σπουδών; Προφανώς και όχι. Το θέμα αφορά αποκλειστικά στην οικονομικίστικη διαχείριση των αναπληρωτών εκπαιδευτικών, που έχουν εργαστεί υπό διάφορα καθεστώτα στην ΕΑΕ, και των πλεοναζουσών ωρών μόνιμων συναδέλφων που τεχνηέντως δημιούργησε το ΥΠΠΕΘ. Από το 2001 μέχρι και σήμερα οι απόφοιτοι των δύο τμημάτων ως αναπληρωτές ΕΑΕ, παρέχοντας ποιοτική εκπαίδευση σε μαθητές με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και σε συνεργασία με τους συναδέλφους και τις υπόλοιπες ειδικότητες των σχολείων. Η ΕΑΕ τίθεται στην πρώτη γραμμή και σε προτεραιότητα ξεκάθαρα για την περικοπή δαπανών και όχι για την εναρμόνιση με τα επιχειρήματα περί σεβασμού των διεθνών συμβάσεων για τα άτομα με αναπηρία περί συμπερίληψης. Αυτά χρησιμοποιούνται ως παιδαγωγικός μανδύας από το ΥΠΠΕΘ για τη δικαιολόγηση της εκπαιδευτικής του πολιτικής.

“…αν κάποιος έχει πάρει πτυχίο ψυχολογίας και έχει κάνει μάστερ στην Ειδική και Διδακτορικό στην Ειδική Αγωγή και έχει δουλέψει και σε κάποιο νοσοκομείο, να μην είναι παρακάτω από αυτόν που έχει ένα πτυχίο από το ΠΑΜΑΚ ή τη Θεσσαλονίκη”.
Ατυχής σύγκριση…
 Με βάση το συγκεκριμένο απόσπασμα φαίνεται η μεγάλη σύγχυση του υπουργού λόγω ελλιπούς και στοχευμένης ενημέρωσης από τους αρμόδιους συμβούλους του. Πώς δικαιολογείται η αναφορά στον ψυχολόγο, όταν γίνεται λόγος για εκπαιδευτικούς ειδικής αγωγής και τον τρόπο κατάταξής τους στον πίνακα αναπληρωτών; Πώς σχετίζεται η εργασιακή εμπειρία του νοσοκομείου με την προϋπηρεσία στην εκπαίδευση;
Προφανώς ο υπουργός δεν έχει διαχωρίσει ακόμη τους επαγγελματίες που στελεχώνουν την Ειδική Αγωγή και Εκπαίδευση, τους εκπαιδευτικούς ΕΑΕ και το Ειδικό Εκπαιδευτικό και Ειδικό Βοηθητικό Προσωπικό. Επίσης, υπενθυμίζουμε στον υπουργό ότι το ΠΑΜΑΚ βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη.

“…υπάρχει ειδική επιτροπή των παιδαγωγικών τμημάτων που θέλουμε να μας δώσει ένα πόρισμα για το πώς θα πρέπει και να εκπαιδεύονται και να μοριοδοτούνται… Γιατί η μοριοδότηση είναι εντάξει αλλά τα προγράμματα σπουδών θα πρέπει να είναι κάποιας ποιότητας”.

Ας μη φοβόμαστε τη μοριοδότηση (;)…
Αναρωτιόμαστε για ποιον λόγο μια επιστημονική επιτροπή, όπως αυτή των παιδαγωγικών τμημάτων της χώρας, καλείται να καταθέσει πρόταση για… τη μοριοδότηση του πτυχίου των αποφοίτων της. Το ΥΠΠΕΘ εδώ πετάει το μπαλάκι της ευθύνης στα πανεπιστήμια με στόχο την απαξίωση των τίτλων σπουδών όλων των παιδαγωγικών τμημάτων. Στην πραγματικότητα τα καλεί με έμμεσο τρόπο να συναινέσουν στην προώθηση των πολιτικών επιλογών που το ίδιο επιδιώκει σε επίπεδο στελέχωσης του δημόσιο σχολείου και διαχείρισης του εκπαιδευτικού προσωπικού, καταθέτοντας σε μια προσχηματική διαδικασία προτάσεις. Τέτοιου είδους ενέργειες φανερώνουν τις προθέσεις του ΥΠΠΕΘ για τη διεύρυνση της μοριοδότησης σε όλη την εκπαίδευση. Σε αυτό το σημείο να υπενθυμίσουμε ότι στις 10/04/2017 το προεδρείο της συνόδου των παιδαγωγικών τμημάτων, εξερχόμενο από τη συνάντηση με τον υπουργό, υποστήριξε ότι αποτελεί κοινή θέση όλων των τμημάτων η εξής: το πτυχίο τετραετούς φοίτησης θα πρέπει να οδηγεί σε βασικά επαγγελματικά δικαιώματα και πως δεν δέχεται τη μοριοδότηση.

“…Δεν παίζουμε, ειδικά στην Ειδική Αγωγή. Μαθηματικά δεν πειράζει ας κάνει και λίγα λάθη το παιδί. Και θέλει μεγάλη προσοχή επειδή είναι θέμα δημοτικών να μην αρχίσει μια βιομηχανία με τις ειδικότητες στα δημοτικά”

Η Ειδική Αγωγή δεν είναι παιχνίδι…
Κε. Υπουργέ, τι ακριβώς εννοείτε; Μήπως αυτοαναιρείστε; Από τη μια πλευρά υπερασπίζεστε τη βιομηχανία των μεταπτυχιακών για το δημοτικό στον τομέα της ΕΑΕ, επομένως, εσείς τη συντηρείτε. Από την άλλη προειδοποιείτε για τον κίνδυνο σχετικά με την άνθιση μιας νέας βιομηχανίας των ειδικοτήτων στα δημοτικά; Κάνετε λόγο για “καλά και κακά μεταπτυχιακά” και ισχυρίζεστε ότι προτίθεστε να εξυγιάνετε και να “κανονικοποιήσετε” την παθολογική αυτή κατάσταση… αλλά από εδώ και πέρα. Στην ουσία με αυτή σας τη δήλωση νομιμοποιείτε τη μέχρι τώρα βιομηχανία των μεταπτυχιακών στην ΕΑΕ και ταυτόχρονα συμφωνείτε με το καθεστώς εξαίρεσης στον τρόπο στελέχωσης ενός τμήματος της δημόσιας εκπαίδευσης, αυτού της ΕΑΕ. Εδώ διαφαίνεται η πρόθεση του ΥΠΠΕΘ για την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών, όπως αυτή είχε αρχικά διατυπωθεί και προς τη σύνοδο των παιδαγωγικών τμημάτων σχετικά με την αναδιάρθρωση των προγραμμάτων σπουδών. Ποιος παίζει άσχημο παιχνίδι στις πλάτες μαθητών, γονιών και εκπαιδευτικών υπό αυτές τις συνθήκες; Επίσης, με τέτοιου είδους δηλώσεις πόσο χαμηλές προσδοκίες έχετε για τα μαθησιακά αποτελέσματα των μαθητών;

Όλοι θα προσληφθούν… πιστώσεις υπάρχουν;
Δεν μπορούμε να αντιληφθούμε πώς δηλώσεις του τύπου “Επειδή και φέτος και του χρόνου όλοι όσοι θα κάνουν αίτηση για να πάνε στην Ειδική Αγωγή θα προσληφθούν…” μπορούν να χρησιμοποιούνται ως θετικά επιχειρήματα από πλευράς ΥΠΠΕΘ, τη στιγμή που: α) η ΕΑΕ στελεχώνεται σε ποσοστό 70% για πολλά έτη με αναπληρωτές μέσω προγραμμάτων ΕΣΠΑ και β) το ίδιο το κράτος ψήφισε με νόμο να μην προβεί σε μόνιμους διορισμούς μέχρι και το 2019, επικαλούμενο δημοσιονομικούς περιορισμούς (Υπουργική Απόφαση Απρίλιος 2017). Παράλληλα, το ΥΠΠΕΘ επικαλείται συχνά αφενός τον αυξημένο αριθμό προσλήψεων αναπληρωτών σε σχέση με άλλες σχολικές χρονιές και την έγκαιρη στελέχωση των δομών ΕΑΕ, αφετέρου την ίδρυση νέων δομών ΕΑΕ. Παραλείπει, όμως, τα εξής:
α) Ίσοι ή και περισσότεροι αναπληρωτές δεν σημαίνει απαραίτητα και κάλυψη των πραγματικών αναγκών. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο τρόπος κάλυψης των αιτημάτων για την Παράλληλη Στήριξη (1 εκπαιδευτικός ανά 4 μαθητές αποτελεί πλέον μια συνηθισμένη εικόνα…).
β) Η έγκαιρη στελέχωση με την έναρξη της σχολικής χρονιάς δεν σημαίνει και πλήρη στελέχωση των δομών. Στις ΣΜΕΑΕ το ΕΕΠ και ΕΒΠ ήρθε με καθυστέρηση σε σύγκριση με τους εκπαιδευτικούς ΕΑΕ, ενώ πολλά Τ.Ε. παρέμεναν αστελέχωτα για μήνες.
γ) Η ίδρυση νέων δομών αλλά και η διεύρυνση του ωραρίου όλων των ειδικών σχολείων με την έναρξη της νέας σχολικής χρονιάς (2017-2018) αποτελούν εξαγγελίες χωρίς ουσιαστικό νόημα, όταν από τις δομές αυτές απουσιάζει τόσο το απαραίτητο, μόνιμο και κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό όσο και η ανάλογη υλικοτεχνική υποδομή. Όταν δεν στελεχώνονται, τουλάχιστον από την αρχή κάθε σχολικής χρονιάς,  όλα τα Τ.Ε. και οι ΣΜΕΑΕ της χώρας, τότε το ωράριό τους στην πραγματικότητα δεν διευρύνεται, αλλά αντίθετα συρρικνώνεται σημαντικά.

Με βάση όλα τα παραπάνω αναρωτιόμαστε πώς ο υπουργός Παιδείας εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι η ΕΑΕ αποτελεί “πρώτη προτεραιότητα”. Πώς η ΕΑΕ αποτελεί προτεραιότητα όταν οι εκάστοτε πολιτικές ηγεσίες του ΥΠΠΕΘ νομοθετούν σχετικά με αυτή τόσο αποσπασματικά και χωρίς ένα συγκροτημένο και μακροπρόθεσμο παιδαγωγικό σχεδιασμό; Η Ειδική Αγωγή, όπως πολλάκις έχουμε αναφέρει, λειτουργεί ως πεδίο δοκιμών για τις επερχόμενες αλλαγές στην εκπαίδευση. Η υποβάθμιση των προγραμμάτων σπουδών, η απαξίωση των πτυχίων δημόσιων πανεπιστημίων και η αρνητική διάκριση εις βάρος των επαγγελματικών δικαιωμάτων συγκεκριμένης ομάδας εκπαιδευτικών έχουν σημαντικό αρνητικό παιδαγωγικό αντίκτυπο.

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΤΜΗΜΑΤΩΝ ΕΙΔΙΚΗΣ ΑΓΩΓΗΣ – ΣΑΤΕΑ