Ο Διάλογος, το Ε.ΣΥ.Π. και η Ο.Λ.Τ.Ε.Ε. Η Τ.Ε.Ε. στην Ελλάδα – Το «μέγα ζητούμενο» σήμερα

Ο.Λ.Τ.Ε.Ε.

Αθήνα, 16-04-2016

 Αρ. Πρωτ.: 122

1^η Εισήγηση της Ο.Λ.Τ.Ε.Ε.

Στην ανεπίσημη και άτυπη πρώτη συνάντηση και συζήτηση που διοργανώνει το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας (Ε.ΣΥ.Π.) στο πλαίσιο του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία το Σάββατο 16 Απριλίου 2016 στην αίθουσα «Γαλάτεια Σαράντη» στο Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων.

ΘΕΜΑ: Ο Διάλογος, το Ε.ΣΥ.Π. και η Ο.Λ.Τ.Ε.Ε. Η Τ.Ε.Ε. στην Ελλάδα – Το «μέγα ζητούμενο» σήμερα

Σταμάτης Σταματιάδης, Εκπ/κός Π.Ε. 12.05 Ηλεκτρολόγος μηχανικός, Πρόεδρος Δ.Σ. Ο.Λ.Τ.Ε.Ε.

Κύριε Πρόεδρε,

Κύριε Υπουργέ,

κυρίες και κύριοι,

Σας ευχαριστούμε θερμά για την πρόσκληση και για την εκχώρηση βήματος στη σημερινή πρώτη ανεπίσημη και άτυπη συζήτηση για την Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση (Τ.Ε.Ε.), που διοργανώνει το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας (Ε.ΣΥ.Π.), στο πλαίσιο του Εθνικού και Κοινωνικού Διαλόγου για την Παιδεία.

Α. Ο Διάλογος, το Ε.ΣΥ.Π. και η Ο.Λ.Τ.Ε.Ε.

Η Ομοσπονδία Λειτουργών Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης (Ο.Λ.Τ.Ε.Ε.) εκπροσωπεί και εκφράζει αποκλειστικά τους εκπαιδευτικούς που υπηρετούν την Τ.Ε.Ε. ως η αντιπροσωπευτική δευτεροβάθμια συνδικαλιστική τους οργάνωση, από το 1987. Επομένως, η συμμετοχή της Ο.Λ.Τ.Ε.Ε. σε κάθε συζήτηση που αφορά στα ειδικά θέματα που απασχολούν την Τ.Ε.Ε., ιδιαίτερα στο πλαίσιο του διεξαγόμενου Εθνικού και Δημόσιου Διαλόγου, είναι περισσότερο από επιβεβλημένη και αυτονόητη.

Υπενθυμίζουμε ότι και στο παρελθόν η Ομοσπονδία μας έχει συμμετάσχει στον Εθνικό διάλογο για την Παιδεία στα πλαίσια του Ε.ΣΥ.Π. (στο Συμβούλιο Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης - Σ.Π.Δ.Ε.), καταθέτοντας υπόμνημα και παρουσιάζοντας τις θέσεις μας για το «Τεχνολογικό Λύκειο» στην 30^η Συνεδρίαση της Σ.Π.Δ.Ε. της 7^ης Ιουνίου 2011, αν και δεν συμπεριλαμβανόμαστε στα οριζόμενα από το Π.Δ. 127/2003 μέλη του Συμβουλίου. Σημειώνουμε μάλιστα με λύπη ότι την ίδια στιγμή, άλλες Ομοσπονδίες εκπαιδευτικών λειτουργών οι οποίες ήταν μέλη του Συμβουλίου απείχαν συστηματικά από τις εργασίες του και δεν συμμετείχαν στον Εθνικό διάλογο.

Επανειλημμένα έχουμε υποβάλλει αίτημα για εκπροσώπηση της Ο.Λ.Τ.Ε.Ε. στη σύνθεση της Ολομέλειας του Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Σ.Π.Δ.Ε.) με τη συμμετοχή δύο μελών της και στη σύνθεση της Ολομέλειας του Ε.ΣΥ.Π. με ένα μέλος, με σχετική τροποποίηση του παραπάνω Π.Δ. που ορίζει τη Συγκρότηση, Οργάνωση, Λειτουργία, Διοικητική Υποστήριξη και έδρα του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας. Στο μέλλον θα επανερχόμαστε συνεχώς σχετικά με αυτό το αίτημά μας.

Θεωρούμε ότι το Ε.ΣΥ.Π. αποτελεί το κορυφαίο θεσμικό όργανο για τη χάραξη ενός μακροπρόθεσμου Εθνικού στρατηγικού σχεδιασμού για την Παιδεία (όπως άλλωστε ορίζει και το ιδρυτικό Π.Δ.) καθώς και για μείζονος σημασίας ζητήματα εκπαιδευτικής πολιτικής, προκειμένου να γνωμοδοτεί σχετικά προς τον εκάστοτε Υπουργό Π.Ε.Θ. Επομένως και στην παρούσα φάση, θεωρούμε ότι το Ε.ΣΥ.Π. αποτελεί το πλέον υπεύθυνο και αρμόδιο Όργανο για τη διεξαγωγή του Δημόσιου Διαλόγου για την Παιδεία, όπως το έπραξε με επιτυχία και στο παρελθόν. Ευχόμαστε τη γρήγορη ενεργοποίηση του Συμβουλίου για την εκτέλεση του θεσμικού του έργου, ενώ επιφυλασσόμαστε να καταθέσουμε στο μέλλον αναλυτικότερες προτάσεις στα επί μέρους θέματα που πρόκειται να απασχολήσουν τις ομάδες εργασίας που προτίθεστε – όπως μας γνωρίσατε κ. Πρόεδρε – να συστήσετε.

Φυσικά, όπως έχουμε συναποφασίσει με τα μέλη μας (τις Ενώσεις Λειτουργών Τεχνικής & Επαγγελματικής Εκπαίδευσης, Ε.Λ.Τ.Ε.Ε.), θα ανταποκριθούμε και σε κάθε πρόσκληση για ουσιαστικό διάλογο στα πλαίσια των Θεσμών:

–   παρά το γεγονός ότι δεν έχει πραγματοποιηθεί συνάντησή μας με τον Υπουργό Παιδείας την οποία επανειλημμένα ζητήσαμε (με τις με αρ. πρωτ. 86/02-10-2015 και 104/23-12-2015 επιστολές μας, βλ. και http://www.oltee.gr/?p=4610, http://www.oltee.gr/?p=5309),

–   παρά τη δικαιολογημένη καχυποψία ότι οι αποφάσεις του Υπουργείου είναι ήδη προειλημμένες και ότι ο διάλογος είναι προσχηματικός, σύμφωνα με τις επιφυλάξεις που έχουμε ήδη εκφράσει με την με αρ. πρωτ. 109/15-01-2016 επιστολή και το δελτίο τύπου με αρ. 54/27-01-2016 (βλ. http://www.oltee.gr/?p=5453, http://www.oltee.gr/?p=5605),

–   με πλήρη επίγνωση ότι ο τρόπος που ενσυνείδητα έχουμε επιλέξει να λειτουργούμε, έξω από συντεχνιακά συμφέροντα, έξω από τη συνδικαλιστική «πεπατημένη», χωρίς την καθοδήγηση ή ποδηγέτηση κομματικών παρατάξεων και χωρίς ιδεοληπτικές εμμονές, ενεργοποιεί τα αυτόματα αντανακλαστικά του «συστήματος» που προσπαθεί λυσσαλέα να αποκλείσει την Ομοσπονδία και να πνίξει τη φωνή μας,

–   με συναίσθηση ότι καμιά άλλη συνδικαλιστική Οργάνωση δεν πρόκειται να υποστηρίξει απόψεις και να τεκμηριώσει θέσεις ΚΑΘΑΡΑ και ΜΟΝΟ ΥΠΕΡ της Ανώτερης Δευτεροβάθμιας Τ.Ε.Ε. και

–   με υπευθυνότητα και συνέπεια στο όραμα για την Τ.Ε.Ε. που εκφράζουμε, αλλά και πλήρη συνείδηση της συνδικαλιστικής μας υποχρέωσης προς τους εκπαιδευτικούς που την υπηρετούν και εκπροσωπούμε αντιπροσωπευτικά.

Β. Η Τ.Ε.Ε. στην Ελλάδα

Είναι σημαντικό να παρακολουθήσει κάποιος την πορεία της Τ.Ε.Ε. στην Ελλάδα μέσα από μια εξέλιξη 190 χρόνων. Από το πρώτο Τεχνικό Σχολείο Αίγινας που ιδρύθηκε από τον Καποδίστρια το 1858, έως το Ν. 4186/2013. (βλ. Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας «Τεχνική Επαγγελματική Εκπαίδευση – Χθές, Σήμερα, Αύριο», Θεσσαλονίκη 2011, σελ. 71, http://www.oltee.gr/?p=5935).

Ορόσημο στην Εκπαιδευτική ιστορία της χώρας αποτελεί αναμφίβολα ο Ν. 1566/1985, επί Υπουργίας του κ. Απ. Κακλαμάνη, με τον οποίο η Τ.Ε.Ε. εντάχθηκε στις δομές της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, στο δεύτερο κύκλο της Ανώτερης Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης. Ο Νόμος αυτός αντιμετωπίζει σε βάθος και έκταση όλα τα θέματα που αφορούν στην Εκπαίδευση, κάθε τύπου και είδους, καθώς και σε όλους τους εμπλεκόμενους συντελεστές της. Στο χρονικό διάστημα των 30 ετών που μεσολάβησε μέχρι σήμερα, έγιναν πολλές «μεταρρυθμίσεις» και τροποποιήσεις επιμέρους διατάξεών του. Ωστόσο, το γράμμα, αλλά κυρίως το πνεύμα του Ν. 1566/85, δεν μπόρεσε να ξεπερασθεί, παραμένει μέχρι και σήμερα σε ισχύ και εξακολουθεί να λειτουργεί ως βάση και σημείο αναφοράς. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι:

–   Τα λύκεια λειτουργούν ως γενικά, κλασικά, τεχνικά - επαγγελματικά και ενιαία πολυκλαδικά» (άρθρο 6 παρ. 1).

–   «α) Το τεχνικό — επαγγελματικό λύκειο επιδιώκει επιπλέον να μεταδώσει στους μαθητές τις απαιτούμενες τεχνικές ή άλλες επαγγελματικές γνώσεις και να αναπτύξει τις δεξιότητές τους, ώστε μετά την αποφοίτησή τους να μπορούν να απασχοληθούν με επιτυχία σε ορισμένο τεχνικό ή επαγγελματικό κλάδο. β) Οι μαθητές των τεχνικών – επαγγελματικών λυκείων ασκούνται στο επάγγελμα» (άρθρο 6 παρ. 3).

–   Ακόμη, προβλέπεται η λειτουργία τεχνικών - επαγγελματικών σχολών, όπου «Εκτός από τους γενικούς σκοπούς της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ειδικότερος σκοπός της τεχνικής – επαγγελματικής σχολής είναι η μετάδοση τεχνικών και επαγγελματικών γνώσεων και η καλλιέργεια δεξιοτήτων, ώστε ο απόφοιτος να μπορεί να ασκήσει με επιτυχία ορισμένο επάγγελμα και να συμβάλλει στην ποσοτική και ποιοτική ανάπτυξη της παραγωγής. Παράλληλα επιδιώκεται η εμπέδωση και ο εμπλουτισμός των γενικών γνώσεων των μαθητών» (άρθρο 9, παρ. 1).

–   Για τα σχολικά εργαστηριακά κέντρα και τα σχολικά εργαστήρια προβλέπει «Για την πρακτική άσκηση των μαθητών των τεχνικών - επαγγελματικών λυκείων, των ενιαίων πολυκλαδικών λυκείων και των τεχνικών - επαγγελματικών σχολών συγκροτούνται και λειτουργούν ανάλογα με τις υπάρχουσες ανάγκες σχολικά εργαστηριακά κέντρα (Σ.Ε.Κ.)…» (άρθρο 10, παρ. 1).

Ακολούθησαν επανωτές μεταρρυθμίσεις και αναδιαρθρώσεις, όχι χωρίς σχεδιασμό, αλλά σίγουρα χωρίς συνέχεια και διάρκεια, οι οποίες επέφεραν μόνιμο αποπροσανατολισμό και διατάραζαν περιοδικά την υπόσταση και τη λειτουργία των σχολείων της Τ.Ε.Ε. Αλλαγές στην ονομασία του Υπουργείου, στην ονομασία των σχολείων της Τ.Ε.Ε., στις δομές διοίκησης και εποπτείας τους, στην ονομασία των ειδικοτήτων, στη δομή και περιεχόμενο σπουδών, στους παρεχόμενους τίτλους, στα δικαιώματα των αποφοίτων, στην πρόσβαση (ή στον αποκλεισμό) τους σε Τριτοβάθμια εκπαίδευση, κλπ.

Ποτέ η Παιδεία και η Εκπαίδευση δεν έγιναν εθνική υπόθεση, ώστε με τη συμμετοχή και τη συναίνεση όλων να ακολουθούνται πολιτικές μακράς πνοής και να διασφαλίζεται η διάρκειά τους !

Κοντά σε αυτά, το συντεχνιακό κατεστημένο της Γενικής εκπαίδευσης επιφύλασσε (και συντηρεί ακόμη) την πλέον απαξιωτική προσέγγιση προς την Τ.Ε.Ε., την οποία αντιμετώπιζε πάντα ως το δοχείο «απορριμμάτων» της Γενικής Εκπαίδευσης. Εύκολος στόχος και μόνιμα προσφερόμενη για συνεχείς πειραματισμούς, μονίμως υπολειπόμενη και ενοχοποιημένη, η Τ.Ε.Ε. παρέμενε σε παρατεταμένη υποβάθμιση και ποτέ δεν κατάφερε να προσελκύσει περισσότερο από το 30% του συνόλου των μαθητών, την ίδια στιγμή που ο μέσος ευρωπαϊκός όρος κινείται στο 50% και στις προηγμένες εκπαιδευτικά χώρες υπερβαίνει ακόμη και το 70% !

Το 2013 η Τ.Ε.Ε. δέχθηκε το πλέον καίριο πλήγμα σε όλη τη διάρκεια της 200 ετών ιστορίας της. Καταργήθηκαν οι πιο δημοφιλείς Τομείς και Ειδικότητες από τα Επαγγελματικά Λύκεια, 2.500 Εκπαιδευτικοί Τεχνικών Ειδικοτήτων που δίδασκαν σε αυτά βγήκαν σε διαθεσιμότητα και καταργήθηκαν πλήρως οι Επαγγελματικές Σχολές - ΕΠΑ.Σ.

Η Τ.Ε.Ε. αποδυναμώθηκε, καίριες ειδικότητές της εκδιώχθηκαν από την Τυπική Εκπαίδευση, ενισχύθηκε συστηματικά η Μη Τυπική Μάθηση των Φροντιστηρίων Κατάρτισης Ι.Ε.Κ., ενώ εισέβαλε η Μαθητεία του Ο.Α.Ε.Δ. στο 4^ο έτος των ΕΠΑ.Λ.

Το 2015 η νέα Κυβέρνηση επαναπροσέλαβε τους Εκπαιδευτικούς Τεχνικών Ειδικοτήτων που είχαν βγει σε διαθεσιμότητα και ξαναλειτούργησε τους καταργημένους Τομείς και Ειδικότητες στα Επαγγελματικά Λύκεια - ΕΠΑ.Λ. Ωστόσο:

–   Δεν ανασυστάθηκαν οι ΕΠΑ.Σ. και

–   Δεν λειτούργησαν όλες οι ειδικότητες των ΕΠΑ.Λ., καθώς η ανασύσταση των καταργημένων έγινε με καθυστέρηση και ενώ είχαν ήδη ολοκληρωθεί οι δηλώσεις προτίμησης των τελειοφοίτων των Γυμνασίων, οι οποίοι μάλιστα ήταν πλήρως ανενημέρωτοι.

Φέτος, πριν προλάβουν ακόμη να ορθοποδήσουν τα ΕΠΑ.Λ., αυτή η ίδια Κυβέρνηση που επανέφερε τους καταργημένους Τομείς και τους εκδιωχθέντες εκπαιδευτικούς, φαίνεται να συνεχίζει τους στρατηγικούς στόχους της προηγούμενης, διαφωνώντας μόνο στην …ιδεολογική τεκμηρίωση, εξοβελίζοντας ΟΛΟΚΛΗΡΗ πλέον την Τ.Ε.Ε. ΕΞΩ από τη ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ Τυπική Εκπαίδευση, τα τεχνικά σχολεία και όλους τους εκπαιδευτικούς τεχνικών ειδικοτήτων, ενσωματώνοντάς τους στη Μη Τυπική Μάθηση των Φροντιστηρίων Κατάρτισης Ι.Ε.Κ., ενώ επισημοποιείται η ΠΛΗΡΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗ του 4^ο έτους των ΕΠΑ.Λ. στο Υπουργείο Εργασίας (Ο.Α.Ε.Δ.) και στη Μαθητεία του …

Επισήμως πλέον χρησιμοποιείται από το Υπουργείο ο νεόκοπος (για τα Ελληνικά δεδομένα) όρος Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (Ε.Ε.Κ.). Επιδιώκεται μάλιστα να εμφανιστεί ότι Εκπαίδευση και Κατάρτιση αποτελούν ένα ενιαίο είδος «Μάθησης».

Επιπλέον, η Κυβέρνηση προωθεί την εισβολή της «Μαθητείας» μέσα στα Σχολεία του Υπουργείου Παιδείας και τη σταδιακή παράδοσή τους στο Υπουργείο Εργασίας. Της ίδιας Μαθητείας εναντίον της οποίας αγωνιζόταν από τα έδρανα της αντιπολίτευσης !

Το μέγα ζητούμενο πλέον για την Τ.Ε.Ε. δεν είναι το βέλτιστο δημόσιο σχολείο της, αλλά το εάν θα παραμείνει ΣΧΟΛΕΙΟ του Υπουργείου ΠΑΙΔΕΙΑΣ ή θα παραδοθεί πλήρως στη ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑΚΗ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗ των Ι.Ε.Κ. και στη ΜΑΘΗΤΕΙΑ του Υπουργείου ΕΡΓΑΣΙΑΣ, σύμφωνα με τις ακραία νεοφιλελεύθερες επιταγές του Ο.Ο.Σ.Α., εξαγνισμένες αυτή τη φορά μετά την ανάδυσή τους από την καθαγιαστική κολυμβήθρα της «προοδευτικής τεκμηρίωσης» και επιχειρηματολογίας.

Για το Διοικητικό Συμβούλιο της Ο.Λ.Τ.Ε.Ε.

ο Πρόεδρος Σταμάτης Σταματιάδης

ο Γενικός Γραμματέας Δημήτρης Αμπόνης